Porównawcza analiza sfery ubóstwa w krajach UE w ujęciu regionalnym

Abstract

Jednym z podstawowych celów polityki społecznej Unii Europejskiej i krajów członkowskich jest walka z ubóstwem i wykluczeniem społecznym. W ramach Strategii Lizbońskiej UE założyła „wyjście” z ubóstwa 20 milionów osób w krajach członkowskich do 2020 r. W opracowaniu przedstawiono propozycje modyfikacji aktualnie rekomendowanego przez UE podejścia do pomiaru ubóstwa, które nie zapewnia porównywalności wskaźników ubóstwa pomiędzy krajami członkowskimi. Zaproponowano rozwiązania umożliwiające porównania ocen ubóstwa między krajami członkowskimi UE i ich regionami oraz nowy sposób analizy ubóstwa w oparciu o wskaźniki stopnia zagrożenia ubóstwem. W przeprowadzonych analizach porównawczych zwrócono uwagę na wpływ zmian założeń pomiaru na uzyskiwane wyniki. Do oceny różnych aspektów ubóstwa zaproponowano wykorzystanie zarówno podejścia jednowymiarowego, bazującego wyłącznie na wskaźnikach monetarnych, jak i podejścia wielowymiarowego, uwzględniającego także czynniki pozamonetarne (deprywację materialną gospodarstw domowych). Istotne wydaje się również dokonanie oceny współwystępowania ubóstwa monetarnego i niemonetarnego, których kumulacja pogłębia dolegliwość ubóstwa. Ponadto przedstawiono metody oceny stopnia zagrożenia ubóstwem oparte o teorie zbiorów rozmytych. W empirycznej części opracowania wykorzystano dane pochodzące z badania EU-SILC 2010. Zasadniczym celem poznawczym prezentowanego badania był pomiar i porównanie międzyregionalne zasięgu, natężenia, intensywności i dotkliwości ubóstwa oraz ocena stopnia zagrożenia tymi aspektami ubóstwa w krajach i regionach UE w 2010 r. Podejście to umożliwia nie tylko analizę porównawczą różnych aspektów ubóstwa w krajach UE, ale również wskazanie tych krajów UE i ich regionów do których powinno zostać skierowane finansowe wsparcie aby osiągnąć przyjęty w strategii Europa 2020 cel zmniejszenia liczby jej ubogich mieszkańców o 20 mln. Zostały oszacowane finansowe koszty osiągnięcia tego celu.