Czy w Polsce zachodzi polaryzacja ekonomiczna?

Abstract

W prezentowanym opracowaniu skoncentrowano się na ocenie czy zmiany rozkładów dochodów gospodarstw domowych w Polsce w latach 2005-2015 doprowadziły do ich polaryzacji czy też konwergencji. Ponadto zbadano czy proces polaryzacji/konwergencji rozkładu dochodów w tym okresie prowadził w efekcie do polaryzacji/konwergencji ekonomicznej. Poprzez polaryzację ekonomiczną rozumiemy przy tym taką polaryzację rozkładu dochodów, która prowadzi do zmniejszania się frakcji jednostek należących do środkowej klasy dochodowej przy jednoczesnym wzroście udziału jednostek należących do klasy niskiej i wysokiej. Natomiast konwergencja ekonomiczna oznacza konwergencję rozkładu dochodów skutkującą zwiększeniem się frakcji środkowej klasy dochodowej. Jednym z podstawowych podejść do opisu polaryzacji stanowi podejście parametryczne, w którym do oceny zmian polaryzacji stosuje się mierniki ilościowe zwane indeksami polaryzacji. Indeksy polaryzacji funkcjonujące w literaturze przedmiotu nie pozwalają jednak na ocenę stopnia polaryzacji (konwergencji) ekonomicznej w ścisłym znaczeniu, tzn. takiej polaryzacji (konwergencji), która prowadzi do zanikania (wzrostu) środkowejklasy dochodowej. W opracowaniu zaproponowano dekompozycje indeksu polaryzacji Morris-Bernhardt Handcock (1994), które pozwalają na wszechstronną ocenę wpływu zmian rozkładu dochodów (jego polaryzacji lub konwergencji)na zmiany frakcji środkowej klasy dochodowej.