Platformizacja nauki szansa dla otwartej nauki?

Abstract

Niniejszy tekst Zawiera analize obiegu wartosci w łańcuchu opisujacyrn publikwanie treści w czasopismach naukowych w systemie tradycyjnym oraz z wykorzystaniem (otwartych) platform naukowych. Analiza została przeprowadzona w oparciu o model łańcucha wartości Portera zaadaptowanego do sektorów kultury i kreatywnych, na podstawie literatury przedmiotu oraz danych zastanych. Wynika z niej, że nacisk ze strony instytucji finansujacych na publikowanie w modelu open access spowodował wynaturzenie idei otwartego dostępu i pojawienie się w systemie zjawisk patologicznych. Wydaje sie, że jedynie ,,zielona droga” open access pozwala na zachowanie zrówwnoważonych zasad otwartego publikowania.

This text presents an analysis of the circulation of value within the value chain describing the publication of content in academic journals, both within the traditional system and through (open) scientific platforms. The analysis is based on Porter’s value chain model, adapted to the cultural and creative sectors, drawing upon existing literature and secondary data. The findings suggest that pressure from funding institutions to publish in the open access model has led to a distortion of the original idea of open access, resulting in the emergence of pathological phenomena within the system. It appears that only the “green route” to open access enables the preservation of balanced principles of open publishing.