Wymiana na rynku turystycznym jako narzędzie komercjalizacji i wyceny dóbr kulturowych
Streszczenie
Tekst koncentruje się na zagadnieniach udziału i znaczenia dóbr kultury oraz dziedzictwa kulturowego w tworzeniu produktów turystycznych oraz umacnianiu pozycji konkurencyjnej regionów. W artykule omówione zostały ekonomiczne kategorie dóbr, które stanowią przedmiot podaży turystycznej, z uwzględnieniem dóbr kultury oraz dziedzictwa kulturowego. Pomiędzy dobrami kultury a turystyką zachodzą sprzężenia zwrotne. Elementy kultury stają się częścią podaży turystycznej, a z drugiej strony turystyka sprawia, iż realizowany jest popyt na dobra kulturowe. Turystyka pomaga zatem komercjalizować materialne i niematerialne wytwory człowieka. Głównym celem niniejszego opracowania jest identyfikacja metod wyceny dóbr nierynkowych, ze szczególnym uwzględnieniem niematerialnego dziedzictwa kulturowego. Prezentowane metody znajdywały do tej pory zastosowanie przede wszystkim w wycenie elementów środowiska naturalnego. W kontekście przeglądu wybranych metod wyceny wartości dóbr nierynkowych omówione zostały ich słabe i mocne strony w przypadku ich zastosowania do pomiaru wartości dóbr kultury. The article focuses on importance of cultural goods and cultural heritage in creation of tourism products as well as in strengthening the competitive position of tourism regions. The authors describe the main economic goods’ categories, which can be a part of tourism supply (including cultural goods and cultural heritage). Tourism and culture influence one another. Cultural goods are part of tourism offer (supply). On the other hand, the tourism makes cultural goods attractive, creates demand for them. Tourism helps to commercialize tangible and intangible human inventions. The main goal of the paper is to identify valuation methods that could be used to assess the value of culture objects and cultural heritage. The authors concentrated on the methods that so far have been applied to valuate elements of environment. Taking into account the cultural heritage specifics, the authors analysed the advantages and disadvantages of the methods.