Cywilizacja lasu – łańcuch przyczynowości

Abstract

Współcześnie nie trzeba już chyba nikogo przekonywać, że świat stoi wobec wielkiego, trudnego, groźnego i narastającego problemu naruszania równowagi ekologicznej. W wyniku tego coraz częściej doświadczamy niebezpiecznych, zagrażających życiu człowieka skutków skażenia powietrza, wód, skażeń we florze i faunie, a w konsekwencji – skażeń żywności. Bogactwo nie dość, że nie chroni przed skażeniami, to w dodatku właśnie bezrefleksyjna pogoń za bogactwem i nieokiełznany konsumpcjonizm są jednymi z pierwotnych czynników naruszania nierównowagi ekologicznej. Naruszenie równowagi ekologicznej odczuwamy w życiu codziennym, m.in. gdy stykamy się ze skażoną wodą, żywnością, powietrzem itp. Sprawia to, że komfort życia znacznie się zmniejsza i – paradoksalnie – dotyczy to większości krajów najbogatszych, mimo rosnącego poziomu produktu krajowego brutto (PKB), odzwierciedlającego poziom krajowego bogactwa.

Nieprzypadkowo zatem wskazuje się na zawodność miernika PKB w ocenie jakości życia. Stąd też trwają poszukiwania nowych miar rozwoju, dobrobytu i jakości życia, a jedną z nowszych jest Gross National Happiness Index (GNH), czyli „wskaźnik szczęścia krajowego brutto”. We wskaźniku tym uwzględniany jest nie tylko wzrost gospodarczy, ale i kwestie sprawiedliwości społecznej, ochrony wartości kulturowych, jakości rządzenia i zarządzania gospodarką oraz sprawami publicznymi i wreszcie dbałość o środowisko naturalne. Grzegorz W. Kołodko zachęca do rozwijania tego kierunku badawczego, proponując „zintegrowany indeks pomyślności” i wskazując zarazem, że choć dotychczas miernik GNH nie znajduje szerszego zastosowania w analizach, to „zainspirował poważny ferment myślowy i naukowy ruch na międzynarodową skalę, z systematycznie prowadzonymi studiami, publikacjami i okresowo odbywającymi się konferencjami”. [Fragment]