Elastyczny system emerytalny a potrzeby jego uczestników
Abstract
Starzenie się ludności prowadzi do nieuniknionych głębokich zmian tak w powszechnych systemach emerytalnych, jak i w programach dodatkowego oszczędzania. Powszechne obecnie podwyższanie wieku przechodzenia na emeryturę oraz szybka deprecjacja kwalifikacji zawodowych powodują powiększanie się różnorodności potrzeb uczestników systemu i ich zmienności w cyklu życia. Specyficzne potrzeby uczestników stają się rosnąco ważne i wymagają nowych narzędzi ich zaspokajania. W tekście prezentujemy analizę współzależności podstawowych zmiennych określających alokację dochodu w cyklu życia realizowaną w ramach systemu emerytalnego. Wnioski z analizy wskazują na celowość i możliwości większego zróżnicowania struktury systemu emerytalnego jako całości poprzez uelastycznienie form dodatkowego uczestnictwa w nim. To stanowi pozytywne wyzwanie dla dostarczycieli usług emerytalnych. Potencjał tkwiący w specyficznych i elastycznych programach może silniej i trwalej przyczynić się do rozwoju dodatkowego zabezpieczenia emerytalnego niż zachęty podatkowe. Population ageing inevitably leads to deep changes in universal coverage pension systems as well as in additional saving programmes. Commonly applied shifting of retirement age up together with relatively fast skills depreciation cause differentiation of pension system participants’ needs and their changes through individual life span. The specific needs become increasingly important for system participants, which requires developing new approaches within old-age pension programmes. In this text we analyse relations among basic variables determining income allocation over life cycle within old-age pension systems and programmes. Our conclusions show usefulness and possibilities of differentiation of the entire pension systems structure via implementation of flexible additional savings programmes. This creates a challenge for old-age pension services providers. Potential of such specific and flexible additional savings programmes may lead to effects stronger than those of tax incentives.