Ubezpieczenie w organizacji ochrony zdrowia w Polsce

Abstract

Książka, zgodnie z tytułem, na przykładzie organizacji ochrony zdrowia omawia rolę i miejsce ubezpieczenia we współczesnym polskim ustroju społecznej gospodarki rynkowej. Rolę i miejsce ubezpieczenia – jakie jest, jakie być powinno i jakie realnie być może w społeczno-gospodarczej organizacji ochrony zdrowia w Polsce, zostało ukazane od strony wyzwań, jakie stawiają przed nim rozliczne ułomności ciążące na tej organizacji od dziesiątków lat. Dlatego też książkę rozpoczyna gruntowna analiza całego splotu systemowo-ustrojowych, społecznych, ekonomicznych, politycznych, legislacyjnych, kompetencyjno-organizacyjnych, a także demograficznych uwarunkowań, których długotrwałe, niekontrolowane oddziaływanie na system ochrony zdrowia w Polsce może doprowadzić w perspektywie najbliższych już lat do jego całkowitego załamania.

Rzeczone uwarunkowania – od opisanych w Konstytucji ustrojowych zasad społecznej gospodarki rynkowej, po nieuniknione, przyszłe skutki współczesnych realiów demograficznych – autor książki traktuje jako podstawowe kryteria i rygorystyczne założenia postulowanego, optymalnego dla Polski etatystyczno-rynkowego modelu ochrony zdrowia o charakterze ubezpieczeniowym. Ubezpieczenie bowiem, zgodnie z wiodącą tezą książki, traktowane jest jako remedium na większość ułomności współczesnego, niedookreślonego, quasi-ubezpieczeniowego modelu quasi-partnerstwa publiczno-prywatnego. Rekomendowany przez autora etatystyczno-rynkowy (publiczno-prywatny) model ochrony zdrowia o charakterze ubezpieczeniowym stanowi podstawę dla spójnej doktryny zdrowotnej (strategicznych planów ochrony zdrowia) i – finalnie – dla instytucjonalizacji tej doktryny w postaci realnego systemu ochrony zdrowia.

Warunkiem skuteczności i efektywności opisanej przez autora organizacji ochrony zdrowia w Polsce jest, przede wszystkim, właściwe wykorzystanie ubezpieczeniowych zasad i technologii przy projektowaniu i konstruowaniu tej organizacji. Zadośćuczynienie oczekiwaniom, jakie wynikają z przedstawionej koncepcji organizacji ochrony zdrowia w Polsce, wymaga gruntownej reinterpretacji ubezpieczenia – zarówno jako idei solidarnego wysiłku społecznego wobec wspólnego zagrożenia utraty zdrowia, jak też jako technologii neutralizowania ryzyka utraty zdrowia. Stąd też kolejne rozdziały książki obejmują szczegółową analizę ubezpieczeniowych imponderabiliów, opis procesu uprzedmiotowiania ryzyka i mechanizmu realizowania się zdarzeń niepożądanych, opis technologii zarządzania tymi zdarzeniami. W wyniku owych rozważań autor proponuje własną, oryginalną koncepcję zarządzania ryzykiem utraty zdrowia (i nie tylko zdrowia) poprzez ubezpieczenie, koncepcję, w której głównym instrumentem oddziaływania na inicjację i przebieg ryzyka (zdarzeń niepożądanych) jest produkt ubezpieczeniowy. Ostatnie rozdziały książki autor poświęca zatem zasadom i sposobowi konstrukcji produktu ubezpieczeniowego – atrakcyjnego dla klienta a zarazem opłacalnego dla ubezpieczyciela. Proponowany model wielopoziomowej, modułowej konstrukcji produktu ubezpieczeniowego pozwala również na wieloaspektowe benchmarkingowe analizy popytu i podaży, niezbędne przy projektowaniu i ocenie skuteczności programów ubezpieczeniowych w sektorze publicznym, jak też przy planowaniu i ocenie efektywności ekonomicznej (biznesowej) programów ubezpieczeniowych w sektorze prywatnym. W szczególności model ten okazuje się przydatny do planowania i oceny realizacji takich celów jak: uzyskiwanie rynkowej przewagi konkurencyjnej, równoważenie i konserwacja portfela, proste generowanie zysku, identyfikowanie nowych, niszowych obszarów rynku i ekspansja na te obszary, czy kreowanie wizerunku przedsiębiorstwa. Zamieszczone w ostatniej części książki załączniki są przykładem takiej właśnie analizy porównawczej ofert produktowych na współczesnym polskim rynku ubezpieczeń zdrowotnych.

Dzięki ścisłemu powiązaniu refleksji teoretycznej z realnymi problemami praktyki ochrony zdrowia, rekomendowaną książkę można uznać za kompendium wiedzy i praktycznych wskazań służących zarówno poprawie skuteczności i efektywności zabezpieczenia zdrowotnego, jak też istotnemu usprawnianiu technologii neutralizacji ryzyka. Wiedza ta i owe wskazania mogą być – jak pisze prof. Roman Głowacki, recenzent książki, „...równie użyteczne dla polityków i ekonomistów – projektodawców rozwiązań systemowych w ochronie zdrowia, dla zarządzających ochroną zdrowia, jak też dla oficerów przemysłu ubezpieczeniowego konstruujących i dystrybuujących produkty ubezpieczenia zdrowotnego. Prezentowana w książce oryginalna ubezpieczeniowa koncepcja organizacji ochrony zdrowia stanowi realną propozycję rozwiązania głębokiego impasu w jakim współcześnie znajduje się polski system ochrony zdrowia. Jak zaś pokazuje ponad dwudziestoletnia już historia nieudanych prób w tym zakresie, przełamanie owego impasu wymaga nie tylko nowej, oryginalnej koncepcji, ale również nowego podejścia i może nawet nowego języka, który – zachowując naukową precyzję i honorując rygory naukowej metodologii – okaże się zarazem na tyle zrozumiały i perswazyjny, że stanie się słyszalny w tak potrzebnym publicznym dyskursie nad kształtem zabezpieczenia zdrowotnego w Polsce. Niniejsza książka jest niewątpliwie taka nową propozycją i takim właśnie głosem...”.